Bronisław Bauer w mundurze w stopniu sierżanta poż., fot. sprzed 1943 r.
Fot. Archiwum KG PSP

1. Imię i nazwisko: Bronisław Bauer

2. Pseudonim: „Karol”

3. Data i miejsce urodzenia: 23.08.1904 r., Brzozówka

4. Data i miejsce śmierci: 10.04.1991 r., Katowice

5. Imiona rodziców: Karol, Aleksandra Dylewicz

6. Wykształcenie: podstawowe – 1919 r., Szkoła Przemysłowo-Rzemieślnicza i Państwowe Gimnazjum Mechaniczne na Pradze – 1921 r. Kurs podstawowego wyszkolenia pożarniczego III stopnia – 1930 r. i IV stopnia – 1931 r., kurs dla naczelników rejonów w zakresie wyszkolenia pożarniczego VI stopnia – 1935 r. I kurs oficerski w Centralnej Szkole Pożarniczej w Warszawie – 1943 r., lokata 15/62. Kurs minerski w Katowicach – 1945 r.

7. Stopień:
a) w Wojsku Polskim: sierżant (1924 r.)
b) w Straży Pożarnej: kapitan sztabu pożarnictwa/pułkownik poż. (1972 r.)

8. Przebieg służby:
a) przed 1939: Ok. 1921 r. wstąpił do Wojska Polskiego, służył w I batalionie telegraficznym w Zegrzu oraz warsztatach amunicyjnych w Toruniu. Służbę zakończył ok. 1924 r. w stopniu sierżanta. W 1927 r. został członkiem fabrycznej Ochotniczej Straży Pożarnej działającej w Hucie Szkła „Niemen” w Brzozówce, w 1930 r. został jej komendantem. W 1937 r. przeprowadził się do Warszawy, gdzie rozpoczął pracę w Państwowych Zakładach Lotniczych na Okęciu oraz pełnił funkcję zastępcy komendanta OSP Warszawa-Czerniaków. 15.08/1939 r. został przyjęty do Zawodowej Straży Pożarnej PZL Warszawa-Okęcie w stopniu sierżanta i zastępcy komendanta ZSP.
b) w latach 1939-1945: brał udział w obronie Warszawy jako dowódca plutonu ZSP PZL. Po kapitulacji Warszawy był dowódcą plutonu w III, a następnie II oddziale Warszawskiej Straży Ogniowej. Na początku 1940 r. otrzymał polecenie przeniesienia się do b. Centralnego Ośrodka Wyszkolenia Pożarniczego w Warszawie celem organizacji Warsztatów Sprzętu Pożarniczego przyszłej Centralnej Szkoły Pożarniczej. Po ukończeniu w 1943 r. I kursu oficerskiego w CSP pozostał w Szkole na stanowisku zastępcy dowódcy oddziału doświadczalnego, pod koniec 1943 r./początkiem 1944 r. został jego dowódcą. W okresie od 13.02.1944 r. do 11.03.1944 r. wykładał przedmiot sprzęt przeciwgazowy w Powiatowej Szkole Pożarnictwa w Stryju. Był wykładowcą II kursu oficerskiego w CSP. W ramach działalności konspiracyjnej m.in. przewoził samochodem strażackim kompletną radiostację ze Starego Miasta na ul. Puławską. Po wybuchu powstania warszawskiego ok. 6.08.1944 r. został dowódcą 259. plutonu strażaków AK, który wchodził w skład kompanii sztabowej II Obwodu Żoliborz AK. W czasie powstania był kilkukrotnie ranny, ok. 29.09.1944 r. w wyniku bombardowania VII Kolonii WSM został ciężko ranny. Po upadku powstania przewieziony został na leczenie do szpitala w Tworkach, skąd przedostał się do Krakowa, a następnie do Rabki-Zdrój, gdzie pod koniec 1944 r. został komendantem Przymusowej Zawodowej Straży Pożarnej. Współpracował z Armią Czerwoną w czasie walk z Niemcami w styczniu 1945 r.
c) po 1945: W kwietniu 1945 r. decyzją Głównego Inspektora Pożarnictwa gen. inż. Eugeniusza Doeringa został wyznaczony na stanowisko zastępcy Komendanta Zawodowej Straży Pożarnej w Katowicach oraz Komendanta Ośrodka Wyszkolenia Pożarniczego Województwa Śląsko-Dąbrowskiego. 15.04.1945 r. objął funkcję zastępcy komendanta ZSP w Bytomiu i wraz z komendantem płk. Eugeniuszem Rusieckim w grudniu 1945 r. wziął udział w wyprawie do Niemiec, której celem było odzyskanie polskich samochodów pożarniczych. 16.03.1946 r. został komendantem Wojewódzkiej Szkoły Pożarniczej w Chorzowie-Batorym, na stanowisku tym pracował do 31.12.1956 r. Od 1.01.1957 r. do 30.06.1957 r. pełnił funkcję komendanta Szkoły Podoficerów Pożarnictwa we Wrocławiu. Od 1.07.1957 r. był szefem Służby Operacyjno-Szkoleniowej i zastępcą Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych w Katowicach. 30.06.1958 r. odwołany ze stanowiska i mianowany komendantem Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Katowicach od 15.07.1958 r., funkcje pełnił do drugiej połowy 1971 r.

9. Działalność w ramach Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”:
a) przydział: I Stołeczny Okręg SRO
b) pełnione funkcje: –

10.  Działalność w ramach innych organizacji konspiracyjnych: Armia Krajowa

11. Formy upamiętnienia: –

12. Odznaczenia: Krzyż Oficerski (1984 r.) i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964 r.), Krzyż Walecznych ( 1939 r., 1944 r.), Srebrny Krzyż Zasługi (1958 r.), Krzyż Partyzancki (1959 r.), Medal Zwycięstwa i Wolności (1959 r.), Medal za Warszawę (b.d.), Medal X-lecia Polski Ludowej (b.d.), Odznaka Grunwaldzką (b.d.)

13. Bibliografia
Archiwa:
Archiwum Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, teczka personalna Bronisława Bauera, sygn. 241/468; teczka personalna Eugeniusza Rusieckiego, sygn. 318/460; Archiwum Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Katowicach, teczka personalna Bronisława Bauera, sygn. 504; Archiwum Muzeum Powstania Warszawskiego, oświadczenie M. Pogorzelskiego z dnia 30 sierpnia 1957 r.; oświadczenie Zbigniewa Borowego z dnia 17 sierpnia 1957 r.; oświadczenie Edmunda Kowalskiego z dnia 30 sierpnia 1957 r.; zaświadczenie Zarządu Okręgu Katowice Związku Bojowników o Wolność i Demokracje z dnia 2 sierpnia 1960 r. w: Archiwum Janusza Wiśniewskiego, sygn. P/7720; Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach, B. Bauer, Wspomnienia o płk Jerzym Lgockim, mps., s.a, ss. 8.

Publikacje:
St. Bieleń, B. Kwiatkowska-Basałaj, J. Pietrzak-Krekora, M. Pieńkowska, A. Sarna, H. Turska, M. Zdanowski, Tradycje Szkoły Głównej Pożarniczej: monografia systemu kształcenia oficerów kadr pożarniczych 1939-1989, Warszawa 1989 r., str. 27, 32, 39; K. Ceklarz, B. Wygrecki, 120 lat straży pożarnej w Rabce (1895-2015) w: Zeszyty Rabczańskie, nr 3-4, Rabka-Zdrój, 2015 r., str. 59, 79; A. Jaworski, J.E. Wilczur, Strażacka Wierność, z dziejów strażackiego antyhitlerowskiego ruchu oporu w okupowanej Warszawie w latach 1939-1945, Warszawa 1977 r, str. 119, 123, 127, 209, 216, 218, 220, 235; J. Siebel, Zawodowa Straż Pożarna w Katowicach 1903-2023, Katowice 2023 r., str. 82-82; A. Szempliński, Skradziona młodość, Warszawa 1999 r, str. 320-322; idem, Przepustka do życia, Warszawa 2002 r., str. 5, 12, 19-20, 22-23, 46,50, 55-56; P. Matusak, Straż Pożarna, Warszawskie Termopile 1939-1945, Warszawa 2014 r., str. 4, 86, 151, 153, 199, 308, 309, 312, 314, 315, 394; St. Podlewski, Rapsodia Żoliborska, Warszawa 1957 r., str. 62, 132, 154; P. Rozwadowski, Wojsko Powstania Warszawskiego, Warszawa 2014 r., str. 80.

Internet
Archiwum historii mówionej, Wanda Załoga „Kawka” https://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/wanda-zaloga,3524.html (dostęp 29 kwietnia 2024 r.); Powstańcze Biogramy, Bronisław Bauer https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/bronislaw-bauer,2359.html (dostęp: 29 kwietnia 2024 r.). =

Korespondencja
Biuro Odznaczeń i Nominacji Kancelarii Prezydenta RP z dnia 27 listopada 2023 r., sygn. BON.0600.597.2023.BR do Prezesa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Pamięci Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”.

Opr. A. Stefaniak-Guzik