mjr Leopold Kiersznowski.
Fot. Archiwum Muzeum Powstania Warszawskiego

1. Imię i nazwisko: Leopold Stanisław Kiersznowski

2. Pseudonim: „Pobóg”, „Staszek”, „Kierski”, „Stanisław Kierski”

3. Data i miejsce urodzenia: 24.09.1920 r., Warszawa

4. Data i miejsce śmierci: 28.11.1998 r., Warszawa

5. Imiona rodziców: Jan, Stanisława Nowak

6. Wykształcenie: średnie – 1939 r.; ukończył jeden z kursów realizowanych w Centralnej Szkole Pożarniczej w Warszawie

7. Stopień:
a) w Wojsku Polskim: major
b) w Straży Pożarnej: –

8. Przebieg służby:
a) przed 1939: –
b) w latach 1939-1945: uczestnik obrony Warszawy w oddziale Obrony Przeciwlotniczej. Do konspiracji wstąpił 18.10.1939 r. Zatrudniony był w biurze Instruktora Pożarnictwa na Dystrykt Radomski. W czasie trwania powstania w getcie warszawskim wraz z innymi strażakami zaangażowany był w niesienie pomocy walczącym powstańcom i cywilom poprzez przerzucanie uzbrojenia i żywności oraz pomoc w ucieczce z terenu getta. Brał udział w akcji oddziału partyzanckiego złożonego z 32 słuchaczy CSP w Skrzydlnej 21.10.1943 r. W czasie powstania warszawskiego walczył jako dowódca I kompanii i zastępca dowódcy Batalionu „Nałęcz” KB. Wraz z kompanią walczył na Muranowie, Starówce i w Śródmieściu, szczególnie wyróżnił się w czasie obrony Pałacu Jabłonowskich i klasztoru Panien Kanoniczek przy ul. Senatorskiej, w walkach o Szpital Maltański, Pałac Radziwiłłów gdzie został ranny oraz w czasie walk o redutę „Nałęcza”. Wzięty do niewoli w dniu 5.10.1944 r. jako żołnierz 21 pułku piechoty 8 Dywizji Piechoty AK. Jako jeniec przebywał w Stalagu 344 Lamsdorf (numer jeniecki 102529) w okresie od 8.10.1944 r. do 20.10.1945 r., a następnie w Stalagu X B Sandbostel, gdzie przebywał od 30.01.1945 r. do wyzwolenia przez armię brytyjską w dniu 29 kwietnia 1945 r.
c) po 1945: Więzień więzienia na Mokotowie, nie pracował zawodowo w pożarnictwie. Był aktywnym działaczem kombatanckim

9. Działalność w ramach Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”:
a) przydział: Komenda Główna
b) pełnione funkcje: Oficer do zadań specjalnych

10.  Działalność w ramach innych organizacji konspiracyjnych: Wojskowy Korpus Służby Bezpieczeństwa, Armia Krajowa, Korpus Bezpieczeństwa

11. Formy upamiętnienia: –

12. Odznaczenia: Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944 r. – nadanie nie zweryfikowane), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1990 r.), Order Krzyża Grunwaldu III Klasy (1946 r.), Krzyż Walecznych (1944 r.), Krzyż Partyzancki (1946 r.), Krzyż Armii Krajowej (1985 r.), Medal za Warszawę 1939 – 1945 (1995 r.), Krzyż Wyzwolenia (1944 r.).

13. Bibliografia
Archiwa: Archiwum Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych, sygn. WASt 5667, str. 001, 003,WASt 5668, st. 014; Arolsen Archives, sygn. 72945787 – Stammlager 344 Personalkarte, Archiwum Stowarzyszenia Pamięci Strażackiego Ruchu Oporu „Skała” – relacja Leopolda Kiersznowskiego z dn. 10.04.1974; życiorys L. Kiersznowskiego z  dn. 2.06.1959; relacja Leona Korzewnikjanca z dn. 4.12.1967.

Publikacje:
T. Bednarczyk, Obowiązek silniejszy od śmierci, Warszawa 1982 r., str. 134; J. Bieniek, Nowosądecka „Skała” w: Rocznik Sądecki, tom X – XI, Nowy Sącz 1969 – 1970, str. 378 – 379; R. Budzianowski, Batalion KB „Nałęcz” w Powstaniu Warszawskim, Warszawa 2004 r., str. 23, 25, 42-44, 46, 50, 65, 67, 71, 75, 94 – 96; Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej, Limanowa 2020 r., red. P. Bukowiec, str. 72; A. Jaworski, J. E. Wilczur, Strażacka Wierność, Warszawa 1977 r., str. 166; P. Matusak, Straż Pożarna, Warszawskie Termopile 1939 – 1945, Warszawa 2014 r., str. 119, 134, 141, 216; J. Mikuła, Opowiadanie o Strażackim Ruchu Oporu „Skała” na terenie byłej Generalnej Guberni podczas II Wojny Światowej, mps. s.a,. s.l., str. 18, 26; ; Wł. Pilawski, Strażacki Ruch Oporu „Skała”, Czarnków 2012 r., str. 20; P. Stanek, Przystanek Lamsdrof. Powstańcy warszawscy w obozie jenieckim Stalag 344, Opole 2015 r., str. 148; M. Sztejerwald, Kompania Armii Krajowej P-20 w powstaniu warszawskim, Warszawa 2004 r., str. 36; Z. Umiński, Kanoniczki 1944, Warszawa 1988 r., str. 8, 43, 53, 73, 75-76, 78, 83-84, 130; Leksykon Oddziałów Powstania Warszawskiego, red. K. Utracka, Warszawa 2022 r., str. 179-180.

Akty prawne: Uchwała Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dn. 30.07.1946 r.; postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 9.05.1990 r. i z dn. 2.10.1995 r.; rozkaz nr 40 KG KB z dn. 14.08.1944 r.; rozkaz nr 5 KG KB z dn. 26.09.1944 r.; rozkaz nr 7 Dowódcy Połączonych Sił Zbrojnych AL, KB, PAL z dn. 2.10.1944 r.; rozkaz Personalny Ministra Obrony Narodowej z dn. 1.09.1946 r.;

Strony internetowe:
Moi rodzice nie umieli być razem (https://kobieta.interia.pl/gwiazdy/news-moi-rodzice-nie-umieli-byc-razem,nId,1849021 dostęp 16.06.2023); Powstańcze biogramy: Leopold Kiersznowski (https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/leopold-kiersznowski,20907.html dostęp 16.06.2023).

Opr. A. Stefaniak-Guzik